باز تعریف فرآیند تولید “پانل‌های لانه زنبوری، با رویکرد تولید ناب
در حال حاضر با توجه به کاهش منابع جنگلی و بالا رفتن قیمت چوب خام، بسیاری از تولیدکنندگان مبلمان خواهان استفاده از پانل‌های چوبی در تولید محصولات خود هستند. یکی از انواع پانل‌های چوبی که با تقاضای بسیاری در سطح جهان مواجه است پانل‌های لانه زنبوری بوده که از ویژگی‌های منحصر به فردی برخوردار است. به رغم مزایای بسیار زیاد این محصول وجود برخی معایب موجب شده تا تولیدکنندگان این محصول اقدام به جایگزینی فرآیند تولید از روش سنتی به تولید ناب کنند. در ادامه به توضیح بیشتری در خصوص روش‌های تولیدی و مزایای بکارگیری از تولید ناب در ساخت پانل‌های لانه زنبوری می‌پردازیم.
امروزه، تولیدات مبلمان چوبی را می‌توان به دو دسته مهم تقسیم بندی کرد: مبلمان ساخته شده از چوب ماسیو و مبلمان ساخته شده از پانل‌های چوبی. با کاهش منابع جنگلی، ساخت مبلمان از چوب ماسیو کاهش و قیمت این نوع مبلمان افزایش یافته است. به طور کلی در نظر مصرف‌کنندگان عام، این محصول از محبوبیت کمتری نسبت به قبل برخوردار است. از سویی دیگر مبلمان‌های ساخته شده از پانل‌های چوبی که در ساخت آنها بیشتر از گونه‌های چوبی سریع‌الرشد استفاده می‌شود، به منابع جنگلی وابسته نبوده و از قیمت ارزان‌تر و مناسبتری نسبت به چوب ماسیو برخوردار است. علاوه بر این، طراحی‌های متنوع و زیبای این نوع مبلمان‌ها، توانسته توجه بسیاری از مصرف کنندگان را به خود جلب کند.
از انواع مختلفی از پانل‌ها می‌توان در ساخت مبلمان استفاده کرد ولی پانل‌های لانه‌زنبوری یکی از رایج‌ترین مواد اولیه مورد استفاده در این صنعت است که با تقاضای بسیاری نیز مواجه است. پانل‌های لانه‌زنبوری از دو لایه سطحی نازک که بر روی لایه میانی ضخیم لانه زنبوری چسبانده شده تشکیل شده است. بخش میانی پانل‌های لانه زنبوری را کاغذ کرافت آغشته شده تشکیل داده که دقیقاً شبیه به لانه زنبور است. لایه‌های سطحی این محصول را تخته لایه و تخته فیبر تشکیل می‌دهد. پانل‌های لانه زنبوری از مزایای بسیاری برخوردارند. از جمله این مزایا می‌توان به سبک بودن، مقاومت و سفتی بالا، مقاومت به ضربه خوب، قابلیت جذب ارتعاش و عایق حرارت و صدا اشاره کرد.
شیوه سنتی تولید پانل‌های لانه‌زنبوری
به طور سنتی، پانل‌های لانه زنبوری با استفاده از چسب‌هایی آب پایه و با هر دو فرآیند پرس گرم و سرد ساخته می‌شوند. در روش پرس گرم، تقریباً ۱۲۰گرم چسب برای هر مترمربع از چسب قبل از گرم شدن، به مدت دو یا سه دقیقه به سطح لایه‌ها آغشته می‌شود. با توجه به گرمای بالا در این روش، پانل‌ها بعد از ساخت، خنک می‌شوند. در روش پرس سرد، تقریباً ۱۵۰ تا ۲۰۰ گرم چسب برای هر مترمربع از چسب به مدت چهار تا هشت ساعت قبل از آغاز پرس، به کار می‌رود.
هر دو این روش‌ها با معایبی همراهند که به شرح زیر است:
- زمان لازم در هر دو روش طولانی است و تولید متناوب با حجم بالا این روش‌ها را غیرکارآمد و هزینه‌بر خواهد کرد.
- کاغذ کرافت به کار برده شده در پانل‌های لانه زنبوری، رطوبت جذب می‌کند و ویژگی‌های مقاومتی پانل مانند مقاومت در برابر بارهای استاتیکی را کاهش می‌دهد.
- شستشوی چسب با آب، باعث آلودگی آب می‌شود.
- در کارخانه‌هایی با تولید انبوه، تضمین مدیریت تولید و قیمت بسیار سخت است.
- تجهیزات و ماشین‌آلات حجیم بوده و فضای زیادی را اشغال می‌کند.
- در دمای کمتر از ۴ درجه سانتی‌گراد، ممکن است چسب یخ بزند، بنابراین در ذخیره‌سازی و حمل و نقل آن باید دقت کافی را به عمل آورد.
- بر روی سطح پانل نیز ممکن است اثرات و نشانه‌هایی ایجاد شود.
شیوه تولید ناب پانل‌های لانه‌زنبوری
به منظور جلوگیری از معایب حاصل از تولید پانل‌های لانه‌زنبوری به روش سنتی و ایجاد یک تولید کارآمد که محافظ محیط زیست باشد، کیفیت محصول را افزایش دهد و فرآیند تولید را بهینه سازی کند از چسب گرمانرم پلی‌یورتان(PUR) و ماشین‌آلات کاربردی آن استفاده می‌شود.
در تولید پانل‌های لانه زنبوری به شیوه ناب، از چسب گرمانرم پلی‌یورتان(PUR) با قابلیت‌های بالای واکنش‌پذیری استفاده می‌شود که از غلظت و عمر مصرف بالایی برخوردار است و ساخت پانل را در هر فصلی ممکن می‌سازد. سیستم پخش چسب به یک غلتک گراور مجهز است. در این روش چسب بدون آنکه به مقدار بسیار زیادی مصرف شود مرطوب باقی می‌ماند و در نهایت چسبندگی مناسبی را به همراه خواهد داشت. بعد از استفاده چسب، لایه‌های سطحی، مغز پانل و قاب‌های کناری تحت پرس نواری قرار گرفته و سپس وارد مرحله برش و لبه‌بری می‌شوند. تمام مراحل فرآیند تولید متوالی، روان، کارا و موثر است که نسبت به روش‌های سنتی فضای کمتری اشغال کرده و مدت زمان لازم برای تولید را کاهش می‌دهد. به علاوه سیستم حمل و نقل در این روش، پیچیدگی‌ها و مشکلات روش‌های تولید سنتی را نداشته و همه این عوامل، این روش را به روشی مناسب برای تولید پانل لانه زنبوری تبدیل کرده است.
برای تولید پانل‌های لانه زنبوری با کیفیت توجه به نکات زیر ضروری است:
قاب‌ها بایستی درجه‌بندی شوند. نامسطح بودن قاب‌ها ممکن است به علت ضخامت نایکسان مواد مورد استفاده باشد.
- در دمای زیر ۱۰ درجه سانتی‌گراد، مواد سازنده مغزی باید از قبل پیش حرارت‌دهی شوند.
- پرس متوالی باید برای فشار روی تخته نیز به کار رود.
- چسب مورد استفاده می تواند در حدود ۴۰ گرم در مترمربع باشد.
- فرآیند تولید باید قبل از خشک شدن چسب تمام شود.
از فواید تولید ناب در ساخت پانل‌های لانه زنبوری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فرآیند تولید متوالی بوده و فضای اشغال شده با تجهیزات کمتر است و زمان لازم برای تولید نیز کاهش می‌یابد.
- ده درصد از چسب PUR محتوی مواد جامد است که مقاومت پانل را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد و بر طبق آزمایشات انجام شده محصول نهایی تولید شده در دمای ۸۵ درجه سانتی‌گراد و رطوبت نسبی۸۵% از مقاومت مناسبی برخوردار است.
- چسب PUR مقاومت به آب بالایی دارد و بعد از خشک شدن در برابر رطوبت عایق است. این ویژگی در چسب‌های قدیمی به کار رفته در تولید پانل‌ها دیده نمی‌شد. با استفاده از چسب PUR، قسمت مغزی پانل خشک می‌ماند و بر کارایی نهایی هیچ تاثیری ندارد.
- این فرآیند دوستدار طبیعت بوده و باعث ایجاد آلودگی نمی‌شود.
- سطح پانل‌های ساخته شده با چسب PUR از کیفیت بالایی برخوردار هستند و اثر و نشانه‌ای روی آن قابل مشاهده نیست.
- تجهیزات به آسانی تمیز شده در نتیجه تعداد کارگران و هزینه‌های کلی کاهش می‌یابد.
- میزان کار اپراتورها و ضایعات کاهش می‌یابد.
به این ترتیب در پایان می‌توان به این نکته اشاره کرد که استفاده از فرآیند تولید ناب با چسب PUR، تحولی بزرگ را در بازار پانل‌های لانه زنبوری به وجود آورده و تقاضا برای این محصول را به شدت افزایش داده است.
ماهنامه تخصصی صنایع چوب و مبلمان ایران شماره ۹۶. تیر ماه ۱۳۹۴
منبع: FDM Asia magazine
نویسنده: Yang Guangming
مترجم: مهندس فاطمه نجفی
